kk
  1. Басты
  2. Денсаулық туралы мақалалар
  3. Денсаулық туралы мақалалар
  4. Диабеттен қалай сақтануға болады: симптомдары мен тәуекел факторлары

Диабеттен қалай сақтануға болады: симптомдары мен тәуекел факторлары

Жарияланған күні: 27 маусым 2022
Барлық санаттар
Диабет - ең зұлым аурулардың бірі. Ол өмір сапасын бұзып қана қоймай, адамды мүгедек ете алады. Диабет тіндерге және барлық тамырларға деструктивті әсер етеді. Бұл аурудың ауыр формалары гангренаға және аяқ-қолдардың ампутациясына әкелуі мүмкін.
Алайда аурулар өздігінен пайда болмайды. Олардың пайда болуы бейім факторлардың кешенін талап етеді. Диабеттің даму процестерін түсіну ауруды уақтылы тануға көмектеседі, ал кейбір жағдайларда оның алдын алады. 

Диабеттің типтері

Диабеттің екі негізгі типі бар: 1-типі - инсулинге тәуелді және 2-типі - жүре пайда болған немесе инсулинге тәуелді емес. 1-типті қант диабеті ұйқы безімен инсулин гормонын өндірудің болмауына байланысты дамиды. 
1-типті қант диабеті генетикалық бейімділікке байланысты дамиды: егер ауру тек әкеде болса, онда балада даму қаупі төмен (3-7%); егер анасында болса, балаға берілу қаупі 10%-дан аспайды; екі ата-анада да - аурудың балаларға берілу қаупі 70% - ға дейін артады. 
2-типті қант диабеті 80% ықтималдылықпен мұра болады, тіпті егер ауру тек бір ата-анада анықталса да. Бұрын жүре пайда болған қант диабеті ересектерде жиі дамитын. Бүгінгі таңда бұл ауру балаларда диагноз қойылған жағдайлар көбейіп келеді. 
 



Қант диабетінің дамуына әсер ететін факторлар:

  • артық салмақ және семіздік
  • эндокриндік бездердің аурулары
  • өткен вирустық инфекциялар
  • жиі күйзеліске шалдығу
  • дәрі-дәрмектерді жиі қабылдау
  • аз қозғалысты өмір салты. 



Қант диабетінің симптомдары

I типті қант диабеті, әдетте, балалық шақта немесе жасөспірім кезінде көрінеді. Бұл жағдайда аурудың белгілері бірнеше күн ішінде пайда болады. Инсулинге тәуелді қант диабетімен адам диабеттік комаға түсуі мүмкін, сондықтан бұл жағдай шұғыл госпитализацияны қажет етеді. II типті диабет ұзақ уақыт бойы өзін көрсетпейді. 

Не алаңдату керек:
  • тұрақты шөлдеу
  • жиі зәр шығару
  • әлсіздік; шаршау; көру және есте сақтау қабілетінің нашарлауы
  • тұрақты аштық сезімі
  • салмақ мәселелері
  • жаралар мен кесулердің баяу жазылуы
  • тері инфекциясы, құрғақ тері
  • аяқтардың ұйып қалуы; әйелдерде қынап қышуы.



Қант диабетіне күдік туындаған кезде кімге хабарласуға болады?

Эндокринолог диабетті диагностикалауға көмектеседі. Сонымен қатар, ертерек дұрыс диагноз қойылса, ауруды жеңу оңайырақ болады. Әдетте, бірқатар тексерулерден өту керек: қант құрамына зәр анализін тапсыру, глюкоза концентрациясына арналған арнайы қан тесттерінен өту және т. б.
Инсулинге тәуелді қант диабеті кезінде қандағы глюкоза деңгейін үнемі бақылау қажет болады. Арнайы тесттер мен глюкометрлер мұны үйде еш қиындықсыз жасауға мүмкіндік береді. 
I типті диабет кезінде үнемі инсулинды инъекциялар енгізуге тура келеді. Сонымен қатар, диабеттің бұл типі диета, қандағы қантты төмендететін дәрілер, сондай-ақ физикалық белсенділік арқылы түзетіледі. 



Қант диабетінен қалай сақтануға болады?

Бұл зұлым аурудың пайда болуына жол бермес үшін диагноз қойылғанға дейін үнемі профилактика жүргізу өте маңызды.
Қажетті іс-шаралар:
1. Белсенді өмір салтын жүргізіп, салмақты бақылау. Бұл серуендеу, гимнастикалық жаттығулар, жүзу, велосипед тебу, конькимен сырғанау болуы мүмкін. Кез келген ляззат әкелетін белсенді іс-шаралар жарайды. Диабет семіздікке тікелей байланысты. Кез келген физикалық белсенділік қандағы қанттың төмендеуіне ықпал етеді және инсулинге деген қажеттілікті азайтады.
2. Дұрыс тамақтаныңыз. Ішектің жұмысын қалыпқа келтіретін және холестеринді төмендететін тағам талшықтарының көп мөлшері бар өнімдерді ішіңіз. Мұндай өнімдерге барлық жемістер мен көкөністер, бұршақ дақылдары, сүт өнімдері, жаңғақтар және басқалар кіреді. Ұн өнімдерін, тәттілерді, макарондарды тұтынуды азайтыңыз. Тек тұтас дәнді нан жеңіз.
3. Ұйқыңызды қандырыңыз. Демалған ағзаға глюкозаның көп мөлшері қажет болмайды, сондықтан диабеттің алдын алу үшін жеткілікті ұйқы қажет.
4. Темекі шекпеңіз және стресстен аулақ болыңыз. Стресс, темекі шегу ағзаның қант диабетіне төзбеушілігін төмендетеді және қант диабетінің себептерінің бірі болып табылады.
5. Егер сіз 40 жастан асқан болсаңыз, қандағы глюкоза деңгейін бақылаңыз. Қантқа талдау жасау әсіресе толықтыққа бейім және отырықшы өмір салтын ұстанатындар үшін қажет.
01566
Осы бөлімдегі басқа жаңалықтар
Барлық бөлімдер
Өту
Назар аударыңыз, маңызды ақпарат!
Өз-өзіңізді емдеумен айналыса отырып, өз денсаулығыңызға қайтымсыз зиян келтіруіңіз мүмкін!
Медициналық маман болмасаңыз:
  • MedElement веб-сайтында және "MedElement (МедЭлемент)", "Lekar Pro", "Dariger Pro", "Аурулар: терапевт анықтамалығы" мобильді қолданбаларында орналастырылған ақпарат, дәрігердің қабылдауында берілетін кеңесті алмастыра алмайды және алмастырмауы керек. Медициналық мекемелерге кез келген ауру бойынша немесе өзіңізді мазалайтын белгілер болған кезде міндетті түрде хабарласыңыз. Дәрі-дәрмектерді және олардың мөлшерін таңдау мәселесі маманмен келісілуі керек.
  • Тек дәрігер ғана ауру мен емделуші ағзасының жай-күйін ескере отырып, дұрыс дәрі-дәрмек пен оның мөлшерлемесін тағайындай алады.
  • MedElement сайты және "MedElement (МедЭлемент)", "Lekar Pro", "Dariger Pro", "Аурулар: терапевт анықтамалығы" мобильді қолданбалары тек ақпараттық-анықтамалық ресурстар болып табылады.
  • MedElement редакциясы осы сайтты пайдалану нәтижесінде денсаулыққа келтірілген нұқсанға немесе материалдық шығындарға жауап бермейді